ԱՐԵՎՄՏՅԱՆ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՀԱՄԱՅՆՔԸ ԴԻՄԵԼ Է ՄԱԿ-ԻՆ
Արևմտյան Ադրբեջանի համայնքը նամակով դիմել է ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշին, որում խնդրում է ՄԱԿ-ի հատուկ առաքելություն ուղարկել Հայաստան՝ սկսելու այս երկրից վտարված ադրբեջանցիների անվտանգ և արժանապատիվ վերադարձի գործընթացը։
Կոչում ասվում է.
«Մենք գրում ենք այս նամակը՝ խնդրելով ՄԱԿ-ի առաքելություն ուղարկել Հայաստան՝ աջակցելու Հայաստանից վտարված ադրբեջանցիների խաղաղ, անվտանգ և արժանապատիվ վերադարձին։
Մեր կազմակերպությունը, որը հիմնադրվել է 1989 թվականին, զբաղվում է Հայաստանից վտարված ադրբեջանցիների իրավունքների պաշտպանությամբ։
Ադրբեջանցիների արտաքսումը Հայաստանի ներկայիս տարածքից, որտեղ նրանք ժամանակին կազմում էին բնակչության բացարձակ մեծամասնությունը, ավարտվեց 1991 թվականին: Էթնիկ զտումների արդյունքում Հայաստանում ոչ մի ադրբեջանցի չի մնացել: Հայաստանում ադրբեջանական պատմամշակութային ժառանգությունը, այդ թվում՝ մզկիթներն ու գերեզմանոցները, ենթարկվել են լայնածավալ ավերածությունների, փոխվել են ադրբեջանական բոլոր տեղանունները։
Հայաստանից ադրբեջանցիների վտարումը քաղաքական, իրավական և հումանիտար հարթություններում աննախադեպ անարդարություն է։ Կուզենայինք, որ այս անարդարությունը վերացվեր։ Հիմնվելով Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրում, Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների միջազգային դաշնագրում և այլ կարևոր միջազգային փաստաթղթերում ամրագրված վերադարձի իրավունքի վրա՝ մենք ցանկանում ենք անվտանգ և արժանապատիվ վերադարձ մեր տներ:
Մենք պատրաստել ենք խաղաղ, անվտանգ և արժանապատիվ վերադարձի հայեցակարգ, և այս փաստաթուղթը տարածվել է որպես ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի, Գլխավոր ասամբլեայի և Տնտեսական և սոցիալական խորհրդի պաշտոնական փաստաթղթեր A/77/801-S/2023/134 և Ե/2023/53 գրանցման համարներով։
Որպես շահագրգիռ կողմ մենք պատրաստ ենք փոխադարձաբար համագործակցել՝ ՄԱԿ-ի հետ Հայաստանից վտարված ադրբեջանցիների վերադարձի իրավունքի ապահովմանն ուղղված միջոցառումների իրականացման գործում և դրանով իսկ նպաստել տարածաշրջանում արդարության, խաղաղության և անվտանգության հաստատմանը»։
Կոչում ասվում է.
«Մենք գրում ենք այս նամակը՝ խնդրելով ՄԱԿ-ի առաքելություն ուղարկել Հայաստան՝ աջակցելու Հայաստանից վտարված ադրբեջանցիների խաղաղ, անվտանգ և արժանապատիվ վերադարձին։
Մեր կազմակերպությունը, որը հիմնադրվել է 1989 թվականին, զբաղվում է Հայաստանից վտարված ադրբեջանցիների իրավունքների պաշտպանությամբ։
Ադրբեջանցիների արտաքսումը Հայաստանի ներկայիս տարածքից, որտեղ նրանք ժամանակին կազմում էին բնակչության բացարձակ մեծամասնությունը, ավարտվեց 1991 թվականին: Էթնիկ զտումների արդյունքում Հայաստանում ոչ մի ադրբեջանցի չի մնացել: Հայաստանում ադրբեջանական պատմամշակութային ժառանգությունը, այդ թվում՝ մզկիթներն ու գերեզմանոցները, ենթարկվել են լայնածավալ ավերածությունների, փոխվել են ադրբեջանական բոլոր տեղանունները։
Հայաստանից ադրբեջանցիների վտարումը քաղաքական, իրավական և հումանիտար հարթություններում աննախադեպ անարդարություն է։ Կուզենայինք, որ այս անարդարությունը վերացվեր։ Հիմնվելով Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրում, Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների միջազգային դաշնագրում և այլ կարևոր միջազգային փաստաթղթերում ամրագրված վերադարձի իրավունքի վրա՝ մենք ցանկանում ենք անվտանգ և արժանապատիվ վերադարձ մեր տներ:
Մենք պատրաստել ենք խաղաղ, անվտանգ և արժանապատիվ վերադարձի հայեցակարգ, և այս փաստաթուղթը տարածվել է որպես ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի, Գլխավոր ասամբլեայի և Տնտեսական և սոցիալական խորհրդի պաշտոնական փաստաթղթեր A/77/801-S/2023/134 և Ե/2023/53 գրանցման համարներով։
Որպես շահագրգիռ կողմ մենք պատրաստ ենք փոխադարձաբար համագործակցել՝ ՄԱԿ-ի հետ Հայաստանից վտարված ադրբեջանցիների վերադարձի իրավունքի ապահովմանն ուղղված միջոցառումների իրականացման գործում և դրանով իսկ նպաստել տարածաշրջանում արդարության, խաղաղության և անվտանգության հաստատմանը»։