Մուսա Միքայելյան. «Մեծապատիվ պահպանողական մուրացկանություն»
Հայաստանի իշխանությունը, կարծես թե հայտնվել է մեծապատիվ մուրացկանի կարգավիճակում: Հայաստանի գրեթե բոլոր պաշտոնյաները, Սերժ Սարգսյանից մինչև սփյուռքի նախարար, զբաղված են գեթ մի բանով` գումար որոնելով: Ընդ որում, այդ որոնումները իրականացվում են արդեն բացարձակապես անթաքույց և առանց ավելորդ արարողակարգի և փաթեթավորումների: Սփյուռքահայերին պարզապես կոչ են անում բերել և իրենց գումարները պահել հայկական բանկերում: Այլևս չի խոսվում հայրենասիրական որևէ նպատակի, ծրագրի և այլ ավելորդությունների մասին` պարզապես կոչ են անում բերել և գումարները պահել հայկական բանկային համակարգում, արդեն հենց դա համարելով հայրենասիրություն: Այդ ամենը, իհարկե, շատ զվարճալի կլիներ` համանուն կատակերգության ոգով, եթե այդքան տխուր չլիներ, ինչպես կասեր աշխարհահռչակ կատակերգուներից մեկը:
Հայաստանի անկախության 25 տարիների ընթացքում իշխող համակարգը պետությունը հասցրել է գրեթե սնանկության և այժմ ձեռքը երկարել է սփյուռքին, քանի որ սպառել է նաև արտաքին պարտքի լիմիտը, հասցրել է այն մի վտանգավոր շեմի, երբ դրանից այն կողմ փլուզումն է, դեֆոլտը: Պարզապես, եթե նախկինում սփյուռքից բարեգործություն էին ակնկալում, այժմ ակնկալում են պարտքով փող: Սերժ Սարգսյանը Հայ բարեգործական ընդհանուր միությանը բիզնես է առաջարկում, հորդորելով գուրմարները պահել Հայաստանի բանկերում և շատ շահույթ ստանալ, ու այդ շահույթով էլ ավելի շատ բարեգործություն անել: Ինչ խոսք` մի զարկով երկու նապաստակ, կամ մի ձեռքով երկու ձմերուկ:
Վատ չէ իհարկե, միայն թե հարց է առաջանում, թե ինչի համար է Հայաստանի իշխանությունը` հանրային ռեսուրսների մսխմանը և յուրացմանը հովանի կանգնելու և դրանք սփյուռքի միջոցներով փոխհատուցելո՞ւ համար, սփյուռքի առաջ միայն բանկային ուղեցույցի դեր կատարելո՞ւ համար: Թե՞ իշխանությունը հանրային և պետական ռեսուրսները արդյունավետ ու արդարացի կառավարելու համար է, ինչը նաև կոգեշնչի սփյուռքին, կգրավի սփյուռքին և Հայաստանի հանդեպ վստահությունն էլ ավելի մեծացնելով, կնպաստի սփյուռքի ներուժով Հայաստանի հանրային և պետական ռեսուրսը կրկնապատկելուն և բազմապատկելուն: Սփյուռքի թե՛ նյութական, թե՛ ֆինանսական, թե՛ մտավոր կարողությունները պետք են հենց դրա` այսինքն Հայաստանում այդ ամենից եղածը բազմապատկելու, գեներացնելու, ոչ թե Հայաստանում եղածի մսխումն ու իշխանական յուրացումը փոխհատուցելու համար:
Որևէ կասկած լինել չի կարող, որ Հայաստանը սփյուռքի համար հայրենիք լինելուց, բարոյական կատեգորիա լինելուց զատ, պետք է լինի նաև հանգրվան` ոչ թե վերջին հանգրվան, այլ ֆինանսական, տեխնոլոգիական հանգրվան, գործարար դաշտ, միջավայր, որտեղ սփյուռքի հայը իրեն լավ կզգա ոչ միայն պաղ ջուրը խմելով և բնապատկերներով զմայլվելով, այլ նաև իր գործունեության հավելյալ արդյունքը տեսնելով: Սակայն, այդ բանը չի կարող տեղի ունենալ մի իշխանության կոչով, որը ոչ միայն ինքը չի կարողանում արդյունք ստեղծել, այլ յուրացնում է հասարակության ստեղծածը, վերածելով այն իր համար շքեղ ապրելակերպի և անձնական ունեցվածքի: Չի կարելի վիրավորել Սփյուռքին, սփյուռքահայերի հայրենասիրությանը վերաբերվել որպես մեղմ ասած՝ միամտություն և, պետության հաշվին կուտակած սեփական գումարները արտասահմանյան բանկերում և օֆշորներում պահ տալով, սփյուռքին կոչ անել իր գումարները պահել Հայաստանում: