Հայաստան՝ «ցեղասպանության» գաղափարը թմրադեղ է ժողովրդի համար
Ոչ ոք եւ երբեք չի կարող ապացուցել այն, ինչ իրականում չի եղել: Օսմանյան Թուրքիայի կառավարությունը երբեք հրաման չի տվել, որպեսզի ոչնչացնեն իր երկրի քաղաքացիներին՝ հայ ազգի բնակիչներին, որոնք համաշխարհային տերությունների ձեռքին զենք էին ծառայում «Անտանտայի» ռազմական դաշինքում, որի նպատակն էր մասնատել Օսմանյան կայսրությունը, այնուհետեւ, նաեւ՝ Թուրքական Հանրապետությունը: Չնայած շուրջ մի դար է անցել դրանից, սակայն այսօր նորից են կրկնվում այդ դեպքերը, միայն մի տարբերությամբ, որ այժմ անջատողականության սուր ծայրն ուղղված է Ադրբեջանի դեմ, այն երկրի, որն ընդառաջելով հարեւանին, 1918 թվականին, նրան է նվիրել Իրեւանի գավառը, որպեսզի այնտեղ ստեղծի Հայաստանի հանրապետության մայրաքաղաքը, իսկ այնուհետեւ զիջել է Զանգեզուրը: Արդեն բոլորին հայտնի է, թե ինչով եւ ինչպես պատասխանեց հարեւան հանրապետությունը ադրբեջանցիների այդ գթասրտությանն ու առատաձեռնությանը:
Այս բոլորի արդյունքում Լեռնային Ղարաբաղում ծագեց անջատողականությունը, էթնիկական մաքրազտում եւ ադրբեջանցիների տեղահանությունը երբեմնի ադրբեջանցիների կողմից հայերին նվիրված Իրավանի գավառից եւ Ղարաբաղից, ադրբեջանական Խոջալու քաղաքում խաղաղ, անմեղ բնակիչների ֆիզիկական բնաջնջումը, Ադրբեջանի 7 շրջանների զավթումը եղավ նրանց պատասխանը:
Պատմությունը հայ ազգամոլներին ոչինչ չուսուցանեց: Իսկ իրականությունը կայանում է նրանում, որ վաղը Հայաստանի կողմից զավթված այդ հողերն ազատագրվելու են: Ի տարբերություն ուրիշների մենք համոզված ենք, որ դա տեղի է ունենալու պատերազմի ճանապարհով, որի պատասխանատվությունն ընկնելու է Հայաստանի կոռումպացված իշխանությունների վրա: Թեկուզ մինչ այդ նրանք հավաքելով իրենց թալանածները, լքելու են այդ երկիրը եւ հանգրվանելու են համաշխարհային օվկիանոսի լազուր ափերում: Իսկ կոտրած տաշտի մոտ մնալու է միայն խաբված, ընչազուրկ, լքված ու կյանքի ճակատագրի հաճույքին թողնված հայ ժողովուրդը: Այսպես է եղել Թուրքիայում, այսպես է եղել դաշնակցական Հայաստանում՝ 1918-1920 թվականներին, այսպես է լինելու նաեւ այս անգամ, երբ ազատագրվելու են ադրբեջանական հողերը եւ հաղթանակելու է արդարությունը:
Եվ դրանում համոզվելու համար ձեր ուշադրությանն ենք ներկայացնում Մ.Գուբալու աշխատությունն այն մասին, որ այսպես կոչված «ցեղասպանություն» գաղափարը «հայ ժողովրդի համար ոչ այլ ինչ է քան թմրադեղ»: Այն ժողովրդի, որին վիճակվել է դիմանալ այնպիսի ավանտյուրիստների վարած քաղաքականության փորձանքներին, ինչպիսիք են Զորի Բալայանը, Սերո Խանզադյանը, Ռոբերտ Քոչարյանը, Սերժ Սարգսյանը եւ նրանց նմանները, որոնք խրախոսել եւ խրախուսոմ են կենդանական ատելությունն իրենց հարեւանների՝ թուրքերի եւ ադրբեջանցիների հանդեպ:
«Այսպես կոչված հայ բնակչության ոչնչացման համար Օամանյան կայսրության պատասխանատվության հարցն արդեն մի անգամ վերանայվել է դատական կարգով անցյալ դարի 20-ական թվականներին, երբ Մեծ Բրիտանիայի նախաձեռնությամբ հրավիրվել է Մալթայի դատավարություն, որը պետք է դատապարտեր Օսմանյան պաշտոնյա անձանց՝ հայերի դեմ գործած հանցանքի համար:
Եվ ամենահետաքրքիրն այն էր, որ փորձագետների խմբի, որի նպատակն էր ապացուցել մեղադրանքի մոտիվները, ղեկավար էին նշանակել հայ գիտնական Հայկ Ղազարյանին, որին հանձնարարել էին ստուգել Օսմանյան կայսրության, Մեծ Բրիտանիայի եւ ԱՄՆ-ի արխիվները եւ ի հայտ բերել համապատասխան նյութեր: Սակայն, Հ.Ղազարյանը եւ նրա խմբի անդամները ոչ մի փաստաթուղթ չհայտնաբերեցին այն մասին, որ իբր Օսմանյան կայսրության պաշտոնյաները հրահանգավորած լինեն կամ էլ խրախուսեն հայերի սպանությունը: Եվ վերջապես բրիտանական գլխավոր դատախազը ձերբակալված 144 անձանց երկու տարի եւ չորս ամիս կալանքի տակ պահելուց հետո արդարացրել եւ ազատ է արձակել:
Թվում էր, որ այս բոլորից հետո այդ հարցն արդեն լուծված պետք էր համարել: Սակայն, դա տեղի չունեցավ: Եվ հայությունը կրկին զինվեց լավ փորձարկված շանտաժի եւ ահաբեկչության մեթոդներով: 20-րդ դարի 20-ական թվականներին սկսվեցին Օսմանյան Կայսրության եւ Ադրբեջանական ժողովրդավարական Հանրապետության նախկին պաշտոնական անձանց հերթական սպանությունները, որոնք իրագործվում էին «Դաշնակցություն» կուսակցության ահաբեկիչների կողմից:
Կես դար անց, ամբողջ աշխարհով անցավ բռնության մի նոր ալիք հայ ահաբեկչական կազմակերպությունների կողմից, որի զոհերը դարձան ոչ միայն թուրքերը, այլ նաեւ հրեաները, ռուսները, ֆրանսիացիները, ամերիկացիներն ու այլ ազգերի ներկայացուցիչները: Դա հայ ազգամոլներին ոչ միայն չմոտեցրեց այսպես կոչված «ցեղասպանության» ճանաչմանը, այլեւ նրա հանդեպ լարեց աշխարհի հանրության կարծիքն ու տրամադրությունը:
Բանը հասավ նրան, որ ԱՄՆ-ի երբեմնի նախագահ Ռ.Ռեյգանը հայ ահաբեկիչների հերթական ողբերգական գործողությունից հետո, 1983 թվականի հուլիսի 28-ին հանդես եկավ հայտարարությամբ. «Ոչ մի իրական կամ դիտավորյալ վիրավորանք չի կարող արդարացնել այսօրվա սարսափելի աղետալի ողբերգությունները, ուղղված Թուրքիայի դեմ: ԱՄՆ-ի ժողովրդի եւ կառավարության անունից խոր ցավակցություն եմ հայտնում թուրքական կառավարությանը եւ անմեղ զոհվածների ընտանիքներին: Սակայն, չի կարելի սահմանափակվել միայն ցավակցությամբ: Այս անմիտ բռնությունը պետք է դադարեցնել: Այս օրերին ես պետք է խոսեմ պետության մյուս ղեկավարների հետ, որպեսզի քաղաքակիրթ հասարակությունից դուրս վանեն նման բարբարոսական ու անմարդկային գործողությունները»:
Հայ ազգամոլների ահաբեկչական գործունեությամբ հանդերձ ակտիվ ագիտացիոն-պրոպագանդիստական աշխատանքներ են տանում այսպես կոչված «ցեղասպանության» ճանաչեցման ասպարեզում: Որի արդյունքում, 1965 թվականին այդ հին, նեխած պատառը առաջինը կուլ տվեց Ուրուգվայը, իսկ 2008 թվականին, հայերի այդ հերյուրանքին եւ անհեթեթությանը հավատացող երկրների թիվը հասավ երկու տասնյակի:
Լրատվամիջոցներում այսպես կոչված «հայոց ցեղասպանությունն» այնպիսի մի կառույցի է վեր ածվել, որն ունի իր սեփական էներգետիկ ուժը եւ իրեն է ենթարկում նորանոր տարածքներ: Իրականում «հայոց ցեղասպանությունը» այնպիսի քարոզչական կամպանիա է, որը հայերին ուժ ու եռանդ է տալիս միավորվելու եւ միաձայն ելույթ ունենալ, հանուն այսպես կոչված «ցեղասպանության» ճանաչման:
Ամերիկացի պրոֆեսոր Ժիրայր Լիպարիտյանը վերլուծելով հիմնահարցը նշել է. «Հայկական սփյուռքի վախը ասիմիլիացիայի վտանգից, նրա ներկայացուցիչներին ստիպել է փնտրել եւ գտնել այն խարիզմները, որոնք կարող են հաստատել նրանց ազգային պատկանելությունը: Այսինքն այնպես գործել, որ պայքարը հանուն «ցեղասպանության» ճանաչման, վերածվի կազմակերպիչ ձեռնարկության եւ միավորող սկզբունքի: Այն միավորում է անցյալն ու ապագան, իսկ ապագան կազմված է անցյալի ճանաչումից: Իսկ ներկան միայն ակնթարթ է, որում գնում է պայքար»: Ընդ որում ինչ-որ մի էտապում պայքարը վեր է ածվում ամեն ինչ կլանող գործոնի, որի ընթացքում ամեն ինչ ի չիք է դառնում, որի ժամանակ արդեն չես տարբերում, թե հանուն ինչի՞ եւ ու՞մ դեմ ես պայքարում: Այդ է ապացուցում հայկական ահաբեկչության պատմությունը, որի զոհերն են դարձել ամենատարբեր ազգերի ներկայացուցիչները: Վերջ ի վերջո հայերն արդեն սկսել են պայքարել իրար դեմ, որի ականատեսը եղանք վերջերս Հայաստանում տեղի ունեցած դեպքերի ժամանակ, ուր պայքարի ճակատ է սկսվել ղարաբաղյան կլանի դեմ. «Պայքա'ր, պայքա'ր, մինչեւ վերջ պայքա'ր» կարգախոսով:
Ի դեպ, այսպես կոչված «ցեղասպանության» մասին հերյուրանքները շատ հարմար քարոզչական կարգախոս է, որը հնարավորություն է ստեղծում երկրի ներսում առկա հասարակական դժգոհությունների սլաքն ուղղել դեպի արտաքին թշնամին, իսկ Հայաստանից դուրս հնարավորություն ունենալ օգտվել սփյուռքի ռեսուրսներից: Հայ ընդդիմախոս Արմեն Գրիգորյանը պնդում է, որ պաշտոնական Երեւանը «կիսում է հայկական սփյուռքի այն տեսակետը, որ ցեղասպանության ճանաչումն ավելի կարեւոր է, քան Թուրքիայի հետ դիվանագիտական հարաբերություններ ստեղծելը եւ սահմանների բացելը, որը Հայաստանին կաջակցեր արդյունավետ օգտվել Եվրոպական եւ Մերձավոր Արեւելյան երկրների հետ կապող կոմունիկացիոն ճանապարհներից»: Դա ձեռնտու է Հայաստանի իշխող շրջանակներին, քանզի «ցեղասպանության» ճանաչումը որպես արտաքին քաղաքականության առաջնահերթ խնդիր, հարմարավետ միջոց է, որը սփյուռքին ապահովում է, որպեսզի նա պաշտպանի ոչ ժողովրդավարական ներքին քաղաքականությունը»:
Անհրաժեշտ է նշել, որ «հայոց ցեղասպանության» գաղափարը վեր է ածվել յուրահատուկ քաղաքական զառանցանքի, որն առաջարկվում է արտաքին շուկայում հետաքրքրվող կողմերին: Առհասարակ, քաղաքականության բնագավառում որպես ամբողջ մի հոսանք, ծագել եւ զարգացել է քաղաքական զառանցանքաբանությունը, որի համաձայն պետության արտաքին քաղաքականությունը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ մտածել, թե ինչպես, այս կամ այն քաղաքական զառանցանքների միջոցով ուշադրություն գրավել իր երկրի նկատմամբ: Քաղաքական վերլուծաբան Վ.Լյապորովը նշում է, որ այդ զառանցանքները վերածվում են պետության յուրատեսակ գաղափարի եւ այն վերամշակելով «դարձնում են արտաքին աշխարհի հետ հաղորդակցվելու բանալի»: Քաղաքական վերլուծաբան-հետազոտողը թվարկում է մի շարք նշանավոր պետություններ, որոնք առաջնորդվում են այդ եղանակից: Դրանցից են ԱՄՆ-ի գաղափարը՝ American Dream, Մեծ Բրիտանիայի գաղափարը՝ Cool Britannia, Իտալիայի գաղափարը՝ Dolce Vita, Գերմանիայի գաղափարը՝ Vorsprung durch Technik, Շվեցարիայի գաղափարը՝ Keeping Privacy: Շարունակելով այս շարքը եւ այն գործածելով Հայաստանի նկատմամբ, արդի էտապում կստանանք Հայաստանի գաղափարը՝ Armenian Genocide: Ահա այն, ինչը Երեւանն առաջարկում է գնել: Ընդ որում այդ ապրանքը (որպես այս կամ այն քաղաքական որոշման ընդունում), որպես կանուն գնում են այն երկրները, որոնք Թուրքիայի հետ ունեն ոչ համերաշխ հարաբերություններ: Իսկ ինչ մնում է նրան, որ այս ապրանքը լցված է կեղծ միջուկով, ապա դա գնորդների համար երկրորդական հարց է:
Հետաքրքիրն այն է, որ նույնիսկ հայ հեղինակները եւս բացե-ի-բաց ասում են, որ հայությունը մեծ հակում ունի աղավաղելու եւ կեղծելու պատմական փաստերն ու փաստարկումները: Քաղաքականագետ Լեւոն Մելիք-Շահնազարյանը նշում է.«հայն անչափ սիրում է իր սեփական պատմությունը, կրկին ու կրկին վերընթերցում է այն, հատկապես մեծ ուշադրություն է դարձնում ազգային աղետների սարսափելի էջերին: Հայը սնվում է ողբերգություններով ու աղետներով, որին բախտ է վիճակվել եւ հպարտանում է, որ այդքանից հետո ապրում եւ հարատեւում է: Կեղծ եւ խակ հայրենասիրությունը հային ստիպում է չափազանցացնել ժողովրդին բախտ վիճակված տառապանքները եւ մի քանի անգամ չափազանցացնել դեպքերի ժամանակ տեղի ունեցած զոհերի քանակը»:
Պրոֆեսոր Ռովշան Մուստաֆաեւը իր «Անտեսանելի զբաղմունքներ» աշխատությունում նշում է, որ ներկա դարաշրջանում «հայկական ցեղասպանությունը» վիրտուալ բնույթ է կրում, որում փաստերն ու փաստարկումները զուրկ են իրական թվերից եւ ճշմարտությունից»: Որի արդյունքում հայկական սփյուռքը ընդլայնվելով մի հսկայական ցանց է առաջացնում ամբողջ աշխարհում:
«Հայոց ցեղասպանությունը» ճանաչող պետությունների ցուցակում ընդգրկված տերությունները այդ գործոնը կիրառում են Թուրքիայի դեմ դավեր նյութելու եւ ոտնձգություններ կազմակերպելու համար: Այս կամ այն երկրների խորհրդարանները անհիմն կերպով ընդունելով եւ ճանաչելով հայերի կողմից առաջարկված այդ հերյուրանքներն ու անհեթեթությունները այդ հայացեկարգը գործածում են որպես գործիչ իրենց սեփական քաղաքականությունում՝ ընդդեմ Թուրքիայի: Ռուսաստանյան քաղաքագետ Հեյդար Ջեմալն արդարացիորեն նշում է. «ցեղասպանության մասին փչոցները միջազգային լիբերալ ակումբի ամենաուժեղ զենքն է հանդիսանում, որի միջոցով սառեցնում են լռյալ մեծամասնությունը»:
Հայության հիմնահարցը կայանում է նրանում, որ նրանց մոգոնած կեղծարարությունները որպես օճառի պղպճակներ, վաղ թե ուշ պայթելու է եւ նրանք վշտանալու են սիրած եւ փայփայած փուչիկը պայթած երեխայի պես: Հայաստանում արդեն սկսվում են ինքնագիտակցման գալու պահերը, կան մարդիկ, որ սկսել են իրենց հայրենակիցներին արթնացնել վաղեմից վարակված վնասակար քնից: Երեւանում անցկացված կոնֆերանսներից մեկում, որին մասնակցում էին Հարավային Կովկասի երկրների հասարակական գործիչները հայ երիտասարդ գրող Լուիզա Պողոսյանը շատ հետաքրքիր տեսակետ է հայտնել այդ կապակցությամբ.
«Ցեղասպանության մասին փչոցները, որով մեզ կերակրել են, երկար տարիներ կուտակվել են մեր գիտակցությունում որպես հավերժ թշնամություն Թուրքիայի ինչպես նաեւ ադրբեջանցիների դեմ: Ցեղասպանության ճանաչման պրոցեսը դա պրոցես է մարդկության դեմ հանցագործության դատապարտման: Իմ խոր համոզմամբ մեզ՝ հայերիս մոտ ձեւավորվել է այսպիսի պատկերացում, որ մենք բացառություն ենք կազմում եւ առավել ենք աշխարհում մնացած բոլորից: Դա մի հիվանդություն է, որ խանգարում է մեզ ակտիվորեն ըմբռնել իրականությունը եւ շարժվել առաջ»:
Եթե Հայաստանում նման խոսակցություններ են գնում, ուրեմն հույս կա, որ այնտեղ հետզհետեւ կվերանա այսպես կոչված «հայկական ցեղասպանության» պես ցնդաբանությունը եւ որն էլ անկասկած բարենպաստ տպավորություն կթողնի տարածաշրջանի քաղաքական մթնոլորտի վրա»: