Աստանայում Ղարաբաղի վերաբերյալ ընդունված հայտարարությունը՝ Հայաստանի հնարավորությունները սահմանափակող փաստաթուղթ է հանդիսանում
Աստանայում Ղարաբաղի վերաբերյալ ընդունված հայտարարությունը՝ Հայաստանի հնարավորությունները սահմանափակող փաստաթուղթ է հանդիսանում։
Գագաթնաժողովում, ինչպես հայտնի է՝ ընդունվել է հակամարտության կողմեր հանդիսացող երկրների՝ Ադրբեջանի և Հայաստանի նախագահների, ինչպես նաև ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների պատվիրակությունների ղեկավարների համատեղ հայտարարությունը։ Այդ հայտարարությունը շատ կարևոր է։ Նա ընդունվել է 3+2 ձևաչափով, ինչը իր հերթին մատնանշում է ներկա պահին ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման կապակցությամբ ջանքերի էլ ավելի ուժեղացում, և հանդիսանում է ջանքերի ուժեղացման հաստատում։
Հայտարարությունը ցույց է տալիս, որ անհրաժեշտ է այնպիսի պայմանների ստեղծում, որի ընթացքում կողմերը՝ հատկապես Հայաստանը, չի կատարի ապակառուցոաղական քայլեր այդ գործընթացում և պատճառներ փնտրել՝ կարգավորման երկարաձգման համար։ Այդպիսով՝ այդ հայտարարությունը հանդիսանում է փաստաթուղթ, որը սահմանափակում է Հայաստանի հնարավորությունները ապակառուցողական քայլեր կատարելու կապակցությամբ։ Հայտարարությունը հակամարտության հիմնական նպատակը դնում է՝ բանակցությունների խաղաղ ճանապարհով կարգավորման ու կայունության և անվտանգության ապահովմանը։
Միևնույն ժամանակ հայտարարությունը նկատառում է՝ հակամարտության կարգավորումը՝ միջազգային իրավական նորմերի և ուժի չօգտագործման սկզբունքների շրջանակներում, ՄԱԿ-ի կանոնադրության պահապանման, հելսինկյան եզրափակիչ ակտի, ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի բանաձևի և այդ գործընթացից հետո ընդունված փաստաթղթերի հիման վրա։
Ընդունված փաստաթուղթը նկատառում է նաև հայկական զորքերի դուրս բերումը ադրբեջանական տարածքներից, որովհետև փաստաթղթերի, որոնց վրա հիմնվում է այս հայտարարությունը՝ կետերից մեկը հանդիսանում է օկուպացված ադրբեջանական տարածքներից հայկական զորքերի դուրս բերումը։
Ադրբեջանական պետության ղեկավարի ելույթը Աստանայում եղել է կոնկրետ և ուժեղ ահազանգ՝ ԵԱՀԿ-ի հանդեպ, և լսվել է մեծ ուշադրությամբ։ Մտածում եմ, որ ելույթը կընդունվի որպես ահազանգ։ Ելույթի հետ մեկտեղ՝ Ադրբեջանի նախագահը գագաթնաժողովի շրջանակներում տասնյակ հանդիպումներ է անցկացրել տարբեր պետությունների ղեկավարների, պատվիրակությունների ղեկավարների հետ։ Այդ հանդիպումների ժամանակ քննարկվել են երկողմանի հարաբերությունները, դրանց զարգացումը, և ուզում եմ ընդգծել, որ այդ հանդիպումների ընթացքում պատվիրակությունների ղեկավարները, պետությունների ղեկավարները ու վարչապետները Ադրբեջանի նախագահից հարցրել են հայ-ադրբեջանական, ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում Ադրբեջանի դիրքորոշման, կարգավորման գործընթացի ներկա վիճակի, հեռանկարների մասին։
Ինչ վերաբերվում է ղարաբաղյան հակամարտության ռազմական ճանապարհով կարգավորելու հնարավորությանը, ապա Ադրբեջանի նախագահը բոլոր ջանքերը գործադրում է այդ հարցի խաղաղ ու բանակցային ճանապարհով լուծման համար, բայց եթե բանակցություններ ոչ մի արդյունք չտան, ապա Բաքուն չի բացառում՝ հակամարտության կարգավորման այլ մեթոդների կիրառումը։
Նովրուզ Մամեդով,
Ադրբեջանի նախագահի
աշխատակազմի արտաքին
կապերի բաժնի ղերավար: